27.10.2016 tarihinde Başbakanlık’tan Meclis’e sevk edilen “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” komisyondan geçti. Düzenlemeler içinde Sosyal Güvenlik Mevzuatı açısından da küçük ama önemli bir değişiklik yer alıyor.
5510 sayılı Kanunun 82. Maddesinde sigortalıların prime esas kazanç tutarlarının Kurum’a bildirimi için belirlenen sınırlar asgari ücret ile asgari ücretin 6,5 katı arasındadır. Düzenlemenin yasalaşması halinde yeni üst sınır asgari ücretin 7,5 katı olacak. Bu durum hem SGK’nın prim gelirleri açısından hem de yüksek ücret geliri elde eden kişilerin emekliliğinde alacakları maaş açısından önem arz ediyor.
Yüksek Ücret Geliri Elde Edenlere Daha Yüksek Emekli Maaşı Bağlanabilecek
Sosyal Güvenlik Reformu sonrasında emekli aylıklarının hesaplanması sistemi de değiştirilmişti.
Yeni sistemde emekli aylığı; Ortalama Aylık Kazanç x Aylık Bağlama Oranı formülüyle bulunuyor.
Yapılacak düzenlemeyle özellikle SGK’ya üst sınırdan bildirilen sigortalıların hesaplamadaki ortalama aylık kazancının yükselmesi sonucu bağlanacak olan emekli maaşlarının da artacağını öngörebiliriz.
Basit bir örnekle açıklamak gerekirse; 25 yıl boyunca üst sınır üzerinden bildirimi yapılan kişinin bugünkü üst sınırla ortalama aylık kazancı 10.705 TL, düzenleme sonrasında ise ortalama kazancın 12.352 TL olduğu varsayılır. Aylık bağlama oranı 5510 sayılı Kanun’a göre %50 olan bu kişiye düzenleme sonrasında ek ödeme dahil yaklaşık 850 TL daha yüksek emekli maaşı bağlanacaktır.
Yeni düzenlemenin mülga sosyal güvenlik kanunlarına (Eski 506 sayılı Sosyal Sigortalar ve 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu v.d.) tabi olan kişiler için de olumlu etkileri olacak. Yapılan hesaplamalara göre asgari ücretin ortalama 2,5 katını aşmayan bildirimlerin emekli maaşına olumsuz etkisi bulunuyor. Ancak özellikle alt sınıra yakın kazanç bildirimi olanlar için 2,5 katı aşan bildirimler ise emekli maaşına olumlu yansıyor. Yapılan düzenleme üst sınırın altında bildirilen kişilere doğrudan etki etmeyecek olsa da bu kişilerin de yeni üst sınırdan bildirimi halinde daha fazla maaş artışı sağlaması mümkün olacak.
Halihazırda prime esas kazancı üst sınırdan bildirilen ve düzenleme sonrasında da 7,5 kat üzerinden bildirilecek kişilerin de emekli aylığında artış olacağını söyleyebiliriz.
katına çıkarılması da önem arz ediyor.
Kurum’un en son yayınladığı 2014 yılı istatistiklerine göre yaklaşık 350 bin kişi (4/a kapsamında) prime esas kazancını üst sınırdan bildiriyor. Bu sayı 4/a (SSK) kapsamında çalışan sayısının yaklaşık %3’ünü oluşturuyor. Diğer yandan prim gelirleri içindeki oranına bakıldığında ise 4/a’lı sigortalılardan elde edilen prim gelirlerinin yaklaşık %9’unun bu gruptaki sigortalılardan elde edildiği görülüyor. İşte bu nedenle 4/a prim gelirlerinin %9’luk kısmında yaklaşık %15 oranında bir prim geliri artışı hedefleniyor.
4/b (Bağ-Kur) açısından bakıldığında ise prime esas kazanç üst sınırdan bildirim yapan toplam 1.582 kişi olduğu görülüyor. Toplam 2 milyon civarında olan 4/b sigortalısı içinde oldukça düşük kalan bu gruptan elde edilecek prim geliri artışı sınırlı olacaktır.
Not: Maaş hesaplaması oldukça teknik ve detaylı bir hesaplama gerektirir. Yukarıdaki örnek hesaplamada enflasyon, büyüme oranı ve gelecekte olacak maaş artışları dikkate alınmamış, kişi için devamlı üst sınırdan ödeme yapıldığı varsayımıyla bugünkü değerler üzerinden basit bir hesaplama yapılmıştır.
Bağlanacak emekli maaşınızın hesaplanması, yüksek emekli maaşı bağlanması için yapılması gerekenler ve diğer tahsis işlemleri konusundaki tüm sorularınız için bizimle irtibata geçebilirsiniz.
TANER AYDANER / KPMG VERGİ
