1926 yılında Medeni Kanun’un kabul edilmesiyle resmi nikah ortaya çıkmıştır. Resmi nikah kadın ve erkeğin belli koşullar doğrultusunda beraber bir hayat sürdürmek istediklerini açıkça beyan etmesidir. Gelin, damat ve şahitler bir nikahın olmazsa olmazlarıdır. Bu kişiler dışında nikahta olması gereken biri daha vardır. Bu kişi nikah memurudur. Şehirlerde belediye başkanları, köylerde ise muhtarlar nikah kıyma yetisine sahiptir. Eğer ki evlenecek kişiler Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve yurt dışında yaşıyorsa talepleri doğrultusunda konsolosluklarda evlenebilirler. Yazımızın ilerleyen kısımlarında nikah memurlarıyla ilgili daha açıklayıcı bilgiler mevcuttur.
Nikah Memuru Nasıl Olunur?
Nikah memuru olabilmek için belediyede çalışmanız gerekmektedir. KPSS ile atanma yapılarak en az memur kadrosunda olmanız yeterlidir. Diğer şart ise belediye başkanı tarafından size yetki verilmesidir. Verilen bu yetkiden sonra nikah memuru olabilirsiniz. Nikah memurları haftalık 40 saat süren çalışma saatine sahiptir. Nikah kıyma yetkisi, belediye başkanlarından devlet memuruna devredilebilir. Fakat bunu devredebilmesi için o kişinin belediyede çalışması gerekmektedir. Muhtarların nikah kıyma yetkisi ise bir başkasına devredilemez. Nikah memuru olmak istiyorsanız üniversite okumanıza gerek yok, lise mezunu olarak da görev yapabilirsiniz. Bu şartlar dışında giyimi düzgün, hoşgörülü, iletişimi güçlü kişiler tercih edilmektedir. Genel olarak belediyelerin yazı işleri müdürleri bu görev için daha uygundur. Onlar uygun olmadığı durumlarda herhangi bir belediye çalışanı yönlendirilir. Nikah memurluğu yapacak kişiler çeşitli kurs ve seminerlere katılması sağlanarak, bilgi sahibi olması amaç edinir.
Belediyelerde evlendirme işlemleri için bürolar bulunmaktadır. Evlenmek isteyen kişiler gerekli evrakları bu bürolara vererek resmi olarak başvuruda bulunurlar. Bu işlem sonrası çiftlere nikah günü ve saati verilmektedir. Belediye salonu veya bu salon dışında yapılacak nikah işlemine çift karar verir. Eğer nikah belediye salonu dışında yapılacak ise memura ücret ödemesi yapmaları gerekir.
Nikah Memurunun Görevleri
I. Evlenmek isteyen çiftlerini başvurularını kabul eder.
II. Evlenme dosyalarını hazırlayarak koordinasyon sağlar.
III. Başvuru yapan çiftlerin kütüklerini inceler ve engel olup olmadığına bakar.
IV. Nikah cüzdanlarını hazırlar.
V. İlçe nüfus müdürlüklerine evlilik akdini bildirir.
VI. Nikah için belirlenen gün ve saatte nikah akdini gerçekleştirir.
VII. Yapılan işlemlerin kayıtlarını tutar ve saklar.
⦁ Nikah Memuru Nasıl Giyinir?
Daima topluluk önüne çıkan nikah memurları, şık ve temiz giyime sahip olmalıdır. Erkek nikah memuru takım elbise ve üzerine belediye tarafından tahsis edilen nikah memuru cübbesi giyer. Kadın nikah memuru ise sade kıyafetler giyer ve üzerine belediye tarafından tahsis edilen nikah memuru cübbesi giyer.
⦁ Nikah Memurunun Çalışma Saatleri
Diğer devlet memurları gibi nikah memurları da haftalık 40 saat çalışırlar. Yıllık izin, tatil günleri diğer memurlar ile aynıdır. Nikah memurları hafta sonu veya resmi tatillerde de nikah kıyabilir fakat bunun için ekstra ücret alırlar.
⦁ Nikah Memurları Ne Kadar Maaş Alır?
Nikah memuru maaşları diğer kamu çalışanları ile aynıdır. Hafta sonu ve resmi tatillerde kıyılan nikahlarda ekstra gelir etme şansı vardır. Aldıkları net maaş 2700 TL ile 3200 TL arasında değişmektedir.
⦁ Nikah Memurluğu Çalışma İlkeleri
İlk olarak nikah memuru herkese eşit davranmak zorundadır. Görevlerinden dolayı alışveriş yapamaz, borç para veremez veya alamaz. Tıpkı diğer memurlar gibi mesaisi bitmesi ile görevleri de sona ermiş olur. Görevlerine ait tüm evrakları saklamak ve muhafaza etmek zorundadır. Nikahla ilgili tüm işlemleri düzenlenmiş olan plana bağlı olarak yürütmesi gerekmektedir. Bir nedenden dolayı görevinden ayrılacaksa bile üzerinde bulunan bütün işleri yeni görevliye eksiksiz bir biçimde teslim etmek zorundadır.
⦁ Türkiye’de İlk Resmi Nikah
Türk Medeni Kanun’un kabulüyle resmi nikah zorunlu hale getirilmiştir. Kadınların geleceği bu nikah ile güvence altına alınmıştır. Bu kanunla alınan kararlar şunlardır:
I. Ailede kadın ve erkek eşitliği kabul edildi
II. Tek eşle evlilik kabul edildi
III. Evliliklerde resmi nikah zorunlu kılındı.
IV. Kadınlara istediği mesleği seçme hakkı verildi
V. Eskiden boşanmalarda söz sahibi olamaya kadınlarımız, bu kanun ile erkeklerle eşit sayıldı. Erkeklerin boşanma hakkı bulunuyorken artık kadınların da boşanma hakkı elde etmesi sağlandı.
VI. Evlenmelerde yalnızca erkek değil, kadınlarında fikri alındı.
VII. Alınan tüm bu kurallar ile Türk aile yapısı çağdaş ve demokratik düzeye getirildi.
