4A, 4B ve 4C kapsamında sigortalı olarak çalışan, sigortalılık süresi içerisinde de çalışma gücü kaybının %60’a ulaştığı kişiler, yasal olarak emekli sayılmaktadırlar. Malulen emeklilik olarak da bilinen bu durumdan faydalanmak isteyen kişilerin bir takım şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Eğer kişiler malulen emeklilik şartları için belirtilen durumların tamamını yerine getirirse, kişiler emekli aylığı almaya başlayacaktır.
Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?
Malulen emekli olmak için mevzuatta belirtilen şartlar şu şekildedir.
- İlk defa sigortalılık durumuna sahip olan kişilerin, sigorta başlangıç tarihlerinden itibaren en az 10 yıllık sigortalılık sürelerini tamamlamış olmaları gerekmektedir. Eğer kişilerin bakıma muhtaç olduklarına dair bir belgeleri varsa, sigortalılık süresi için bir şart aranmamaktadır.
- En az 10 yıl tamamlanması gereken sigortalılık süresi içerisinde en az 1800 günlük hizmet süresinin de tamamlanmış olması gerekmektedir.
- Malulen emekli olabilmek için gerekli olan çalışma gücü kaybının %60 olduğunun sağlık kurulu raporu ile tespit edilmiş olması gerekmektedir.
- Çalışma gücü kaybının işe giriş sürecinden sonra ve sigortalılık durumunun devam ettiği zaman ortaya çıkmış olması gerekmektedir.
- 4A kapsamındaki kişilerin çalışma gücü kaybından dolayı işlerinden çıkmış olması gerekir.
- 4B kapsamındaki kişilerin ticari ya da zirai faaliyetlerinin son bulmuş olması gerekir.
- 4C kapsamındaki kişilerin de aynı sebepten dolayı görevden ayrılmış olması gerekmektedir.
Malulen Emeklilik Maaşları Nasıl Hesaplanır?
Malulen emeklilik şartları için istenenler tamamlanıyorsa, kişiler başvuruda bulunabilirler. Başvuru yapan kişilere bağlanacak olan aylık, prim günü esasına göre belirlenmektedir. Buna göre prim günü sayısı 9 binden az olan kişiler 9 bin gün üzerinden, 9 bin günden daha fazla prim günü olan kişilerin maaşları ise, prim ödemesi yapılmış gün sayıları üzerinden hesaplanacaktır.
Aylık bağlama oranına bakıldığı zaman, sigortalının malullük, yaşlılık ya da ölüm sigortalarına tabi olarak geçirdikleri toplam prim ödeme gün sayısının her bir yıllık süresi için %2’lik oran baz alınmaktadır.
Malullük aylığı konusunda kişilere net bir rakam verilmesi neredeyse imkansızdır. Bundan dolayı kişilerin başvuru işlemleri sırasında net bir bilgi öğrenmeleri mümkündür. Ancak, 2018 yılı itibari ile geçmiş dönemler göz önünde bulundurularak kişilerin alacakları maaşlara ortalama bir tahmin yapılması mümkündür.
- Hizmetlerinin tümü 4A kapsamındaki kişilerin malulen emeklilik durumlarında alacakları ortalama maaş miktarı 800 TL ile 1000 TL arasında değişkenlik gösterecektir.
- Hizmetlerinin tümü 4B kapsamındaki kişiler, ortalama olarak 800 TL ve 1000 TL arasında maaş alacaktır. Ancak burada tarım ve çiftçi bağ-kuru olan kişilerin maaşları farklı tutulmaktadır.
- Hizmetlerinin tümü 4B kapsamında olan ve çiftçi/tarım bağ-kuru kapsamında olan kişilere, aylık ortalama 600 TL ile 800 TL arasında ödeme yapılacaktır.
- Hizmetlerinin tümü 4C kapsamında olanların yani devlet memurlarının malulen emekli olmaları durumunda alacakları ortalama maaş 1600 TL ile 1800 TL aralığında olacaktır.
