Fason üretim, firmaların satmayı planladığı bir temel ürünü farklı firmalara verdikleri sipariş ve niteliklerine göre üretim yaptırmasına fason üretim nedir. Fason üretimi yaptıran firma üretim işini verdikleri alt firmalara istedikleri markaları bastırır sipariş bedeli karşılığı ürettirdikleri malların bedelini üreticiye öder. Bu tip üretim son yıllarda bir çok sektör ve sanayici tarafından çok sık bir şekilde üretilmekte. Gerek işçilik gerekse üretim yerinin gider kalemlerini aşağıya çekmek veya tasarrufa gitmenin yanı sıra üzerinde deneyimi ve tecrübesi olmayan ürün kalemlerini bilgi ve alanında işlem yapanlara ürettirmesi hem ürünün kaliteli hemde karşılaşabileceği zarar riskini en aza indirecektir. Bazı durumlarda fason üretim bir ana ürünü meydana getiren firma o ürünü meydana getirirken ihtiyacı olan yarı mamullerin üretimini farklı firmalara yaptırması ana üretim yapan firmanın hem zamandan hemde uzmanlık gerektiren alt yarı mamullerin sektörde daha deneyimli kişilerce üretilmesi sağlanır.
Bu tip işleyen üretim mekanizmasında sermaye fason mal imal ettiren firmanın tasarrufundadır. Fason üretici ise kendisine verilen sipariş miktarınca veya teslim süresine göre üretimi hızlandırır veya normal seviyede devam etmesini sağlar. Fason üretimde firmalar arasında sözleşme ve şartların önceden belirlenmesi konusu çok önemlidir.
Fason Üretim – İmalatın Avantajları
Bu fayda ve avantajlar üretilen mal veya sektöre göre farklılık gösterebilir. Veya firmaların elinde bulundurduğu üretim makineler, nitelikli işçi sayısı ve nakliye açısından bölgeye göre de farklı artıları olabilir. Ama değişmez ve kesin faydalar şu şekilde oluşur;
- Fason üretim yaptıran firma, üretim süreçleri ile ilgilenmek zorunda değildir.
- Fason üretim yaptıran firma, resmi izin ve testler gibi başvuruları yapmak, takip etmek zorunda değildir. Bu nedenle firma, detaylar yerine ürünün kendisi ve pazarlamasına yönelik çalışmalara yoğunlaşabilir.
- Fason üretim sayesinde ürün satışı yapmak isteyen firma, herhangi bir üretim tesisine sahip olmak zorunda değildir.
- Fason üretim sayesinde ürün satışı yapmak isteyen firma herhangi bir üretim tecrübesine sahip olmak zorunda değildir.
- Üretim ve AR-GE’nin gayet karmaşık süreçler olduğu düşünülürse, tüm bu süreçler üretici firma tarafından yönetilecek ve fason üretim yaptıran firma bu süreçlerin karmaşıklığından uzak kalacaktır.
- Fason üretim sayesinde taraflar, kendi uzmanlık alanlarına yoğunlaşacak ve ortak bir çalışma ortaya çıkarabilecektir.
- Fason üretimi yaptırmak isteyen firma, üretim için gerekli olan tedarikçiler ile iletişime geçmek zorunda kalmayacaktır. Fason kozmetik üretimi için düşünürsek, bu tedarikçiler matbaa, ham madde tedarikçileri, ambalaj üreticileri olacaktır.
Ülkemizde henüz yeni yeni boyut kazanmaya başlayan bir iş şekli daha çok giyim ve tekstil alanında yaygınlaşarak diğer pazarlar içinde boyut kazanmaya başlamıştır. Daha çok sermaye girişimcileri tarafından tercih edilen sistemde üretim yeri, makine ve nitelikli iş gücünü hazır ve üretime başlayacak şekilde bulunmasını sağlayan fason üretim elde edilen kar payında da büyük ölçüde etkisi olabilmektedir.
