Ülkemizde resmi olarak bir ticari işletme kuran kişilerin, devlete belirli oranlarda vergi vermesi gerekmektedir. Bu vergilendirme işlemi için zaman zaman kazanç tespiti zaman zaman ise basit usulde hesaplanarak kişilerden tahsilat yapılmaktadır. Basit usul vergilendirme usulüne baktığımız zaman, genellikle düşük bütçeli işletmelerin bu alanda vergi vereceğinden söz etmemiz gerekecektir. Ancak, kişilerin net bilgi ile hareket etmesi ve herhangi bir idari sorunla karşılaşmamak için, işletmesine uygun olan vergi usulüne geçmesi gerekmektedir. Yeni vergi kaydı yapan işletmeler basit usul mükellefiyet kaydımı yoksa diğer vergi türüne mi dahil olacağı konusunda araştırma yapmak isterse haberimizin tamamını inceleyebilir.
Basit Usule Tabi Olmanın Şartları Nelerdir?
İşletmelerin basit usul vergilendirme için belirli şartları taşıması gerekmektedir. Vergilendirme işlemi ve kimlerin basit usul ile vergi vermesi gerektiği konusunda şu hatırlatmaları yapmamız doğru olacaktır.
- Bu vergilendirme usulü için işletme kiralarının büyük bir payı bulunmaktadır. Buna göre, büyükşehir belediyesi için 9 bin TL, diğer yerler için de 6 bin TL’lik bir üst sınır getirilmiş durumdadır.
- Bu tür vergilendirme usulüne dahil olan kişilerin, satın alacakları malları işleyerek satıyor olması ve yıllık alım tutarlarının da 120 bin TL’nin üzerinde olmaması gerekmektedir. (2019)
- İşlenerek satılan ürünlerin yıllık satış tutarının da 180 bin TL’yi geçmemesi gerekmektedir. (2019)
- Malların işlenerek satılması dışında işlem yapanların, yıllık gayri safi iş hasılatlarında da 60 bin TL’lik bir üst sınır bulunmaktadır. (2019)
Basit usulde vergi ödemesi yapacak olan kişilerin taşıması gereken ve maddi kaynaklı olan üst sınırlar bu şekildedir. Bu üst sınırları geçen kişilerin, bir üst vergilendirmeye geçmesi gerekecektir.
Basit Usul Vergilendirmenin Kolaylıkları
Basit usul vergilendirme işlemlerinde, gerçek usule göre işlem yapan işletmelere oranla birçok kolaylık sağlanmıştır. Bu kolaylıklar, iş hacminin küçük olduğu işletmelere büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bu kolaylıklar ise aşağıdaki gibidir.
- Basit usulde oldukları için defter kaydı tutma zorunlulukları yoktur.
- Stopaj vergisi ödeme zorunlulukları yoktur.
- Katma değer vergisi ödemezler.
- Kazanç tespitinde, amortismana geçmiş olan alım ve satımlar dikkate alınmayacaktır.
- Belge kayıtları, bağlı bulundukları esnaf ve sanatkarlar odası tarafından tutulacaktır. İsteyenler kendi kaydını tutabilir ya da muhasebeci ile anlaşabilirler.
Vergisini basit usul ile ile veren işletmelere sağlanan ayrıcalıklar yukarıdaki gibidir. Ancak, bu vergilendirme usulü için kişilerin belirlenen üst sınırlar kadar, sektörlerinin de uygun olması gerekecektir.
Basit Usulden Yararlanamayacak Olan Mükellefler
Basit usul vergilendirme için herhangi bir işlem yapamayacak olan mükellefleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Kollektif ve komandit şirket ortakları
- İkrazatçılar
- Kuyumcu ve diğer değerli eşyaları satanlar.
- İnşaat işlemleri ile uğraşanlar.
- Sigorta ve reklamcılık faaliyetleri üzerine kurulan şirketler.
- Emlak sektöründe bulunan işletmeler.
- Madencilik sektörü, taş ve kireç işletmeleri.
- Nakliyecilik yapan firmalar.
Basit usul için uygun bulunmayan ve bunun yerine defter takibi zorunluluğu olan işletmeler ile sektörler de yukarıdaki gibidir.
Basit Usul Mükkellef Beyanname Verme İşlemi
Basit usule tabi olan vergi mükellefleri yılda bir defa ve bu vergi beyanına tabi olarak tan iki taksit halinde gelir vergisi ödemesi yapmaktadır. Bu taksitlerden ilki şubat sonunda diğer taksit ise haziran ayının son gününe kadar vergi dairelerinin vezneleri ve banka şubelerine ödenebilmektedir. Son yapılan 486 gelir vergisi değişikliği ile basit usul mükellefler için defter beyan sistemi zorunluluğu getirilmiştir. Defter beyan sisteminde basit usul mükellef yine yılda bir defa beyanname vermekte iken yine yıl içerisindeki mal alış ve satışları için defter beyan sistemi üzerinden üçer aya bir defter kayıtlarını girmesi zorunludur. İlgili düzenleme 2018 haziran ayının sonuna kadar tüm mükellefler için geçiş zorunludur.
